تنبلی تخمدان و ناباروری در زنان

تصویر نسیم نکوئی (مشاور درمان ناباروری به روش IVF و IUI)

نسیم نکوئی (مشاور درمان ناباروری به روش IVF و IUI)

فهرست مطالب

تنبلی تخمدان که معمولاً با نام سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) شناخته می شود، یکی از شایعترین علل ناباروری در زنان است. این سندرم به دلیل اختلالات هورمونی ایجاد میشود و میتواند باعث مشکلاتی مانند قاعدگی های نامنظم، افزایش سطح هورمون های مردانه (آندروژن ها) و تشکیل کیست های کوچک در تخمدان ها شود. در ادامه به بررسی ارتباط تنبلی تخمدان با ناباروری و روش های درمان آن می پردازیم.

علائم تنبلی تخمدان (PCOS)

🔹قاعدگی های نامنظم یا عدم قاعدگی (آمنوره)

🔹افزایش رشد موهای زائد (هیرسوتیسم) در صورت، قفسه سینه و کمر

🔹آکنه و پوست چرب

🔹افزایش وزن یا چاقی، به ویژه در ناحیه شکم

🔹مقاومت به انسولین (که ممکن است منجر به دیابت نوع ۲ شود)

🔹ناباروری یا مشکل در باردار شدن

🔹ریزش مو با الگوی مردانه (طاسی)

علل تنبلی تخمدان و ناباروری

1. اختلالات هورمونی:

🔹افزایش سطح هورمون های مردانه (آندروژن ها) که مانع از تخمک گذاری منظم می شود.

🔹افزایش سطح هورمون LH (لوتئینیزه) نسبت به FSH (هورمون محرک فولیکول).

۲. مقاومت به انسولین:

🔹مقاومت به انسولین باعث افزایش سطح انسولین در خون می شود که این امر تولید آندروژن ها را در تخمدان ها افزایش می دهد و تخمک گذاری را مختل می کند.

۳. چاقی:

🔹چاقی می تواند مقاومت به انسولین را تشدید کند و تعادل هورمونی را بیشتر برهم بزند.

۴. التهاب مزمن:

🔹التهاب در بدن ممکن است باعث افزایش تولید آندروژن ها و اختلال در عملکرد تخمدان ها شود.

راه های تشخیص تنبلی تخمدان

🔹تستهای هورمونی: اندازهگیری سطح هورمونهای LH، FSH، تستوسترون، پرولاکتین و انسولین.

🔹سونوگرافی: برای بررسی وجود کیستهای کوچک در تخمدانها.

🔹آزمایش خون: برای بررسی قند خون، کلسترول و سایر فاکتورهای مرتبط با مقاومت به انسولین.

درمان تنبلی تخمدان و افزایش ناباروری

🔹درمان بستگی به شدت بیماری و هدف بیمار دارد (بارداری یا تنظیم هورمون‌ها).

الف) تغییر سبک زندگی (اولین گام در درمان)

کاهش وزن: حتی کاهش ۵ تا ۱۰ درصد وزن می‌تواند تخمک‌گذاری را تنظیم کند.
رژیم غذایی سالم: مصرف مواد با شاخص گلیسمی پایین (میوه، سبزی، پروتئین و چربی‌های سالم) و کاهش مصرف کربوهیدرات‌های فرآوری‌شده.
ورزش منظم: حداقل ۳۰ دقیقه در روز برای بهبود حساسیت به انسولین.

ب) درمان دارویی برای تنظیم تخمک‌گذاری

کلومیفن سیترات (Clomid): داروی رایج برای تحریک تخمک‌گذاری.
لتروزول (Femara): مخصوص زنانی که به کلومیفن پاسخ نمی‌دهند.
گنادوتروپین‌ها (FSH و LH): تزریقی، در موارد شدیدتر استفاده می‌شود.
متفورمین: برای کاهش مقاومت به انسولین و کمک به تنظیم تخمک‌گذاری.

ج) روش‌های کمک‌باروری (ART) در موارد شدید

تلقیح داخل رحمی اسپرم (IUI): زمانی که تخمک‌گذاری تنظیم شده اما هنوز بارداری رخ نداده است.
لقاح خارج رحمی (IVF): برای زنانی که با داروها باردار نمی‌شوند یا مشکلات دیگر دارند.

د) درمان‌های جراحی (در موارد خاص)

سوراخ کردن تخمدان (Ovarian Drilling): برای زنانی که به داروها پاسخ نمی‌دهند، با جراحی لاپاراسکوپی برخی از بافت‌های تخمدان سوزانده می‌شود تا تعادل هورمونی بهبود یابد.

پیشگیری و مدیریت تنبلی تخمدان

🔹حفظ وزن سالم و جلوگیری از چاقی.

🔹ورزش منظم و کاهش استرس.

🔹پرهیز از سیگار و الکل.

🔹کنترل منظم قند خون و سطح انسولین.

نتیجه‌گیری

PCOS یکی از شایع‌ترین علل ناباروری در زنان است، اما قابل درمان است.
اصلاح سبک زندگی، داروهای تنظیم تخمک‌گذاری و در موارد شدید IVF می‌توانند به بارداری کمک کنند.
اگر بیش از ۶ ماه تلاش برای بارداری ناموفق بوده‌اید، بهتر است به متخصص زنان و نازایی مراجعه کنید.

دیدگاهتان را بنویسید