تخمککشی (Egg Retrieval) و لقاح آزمایشگاهی (IVF) دو مرحله مهم در فرآیند کمک به باروری هستند. در زیر به طور کامل به روش تخمککشی و عوامل مؤثر بر موفقیت IVF پرداخته میشود:
📌 مراحل تخمککشی در IVF
1. تحریک تخمدانها با داروهای هورمونی (10 تا 14 روز)
🔹 داروهای تحریک تخمکگذاری مانند FSH (فولیتروپین)، HMG یا گنادوتروپینها تجویز میشوند تا چندین فولیکول همزمان رشد کنند.
🔹 در این مدت، پزشک با سونوگرافی واژینال و آزمایش خون رشد فولیکولها را بررسی میکند.
🔹 وقتی فولیکولها به اندازه ۱۸-۲۲ میلیمتر برسند، مرحله بعدی آغاز میشود.
2. تزریق HCG یا آگونیست GnRH برای بلوغ تخمکها
🔹 زمانی که فولیکولها به رشد کافی رسیدند، تزریق هورمون HCG یا آگونیست GnRH (مانند Lupron) انجام میشود تا تخمکها طی ۳۶-۳۸ ساعت آینده بالغ شوند.
3. تخمککشی (Egg Retrieval) – حدود ۳۶ ساعت بعد از تزریق HCG
🔹 این عمل تحت بیهوشی سبک یا آرامبخشی انجام میشود و حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد.
🔹 پزشک با استفاده از یک سوزن نازک که از طریق واژن وارد تخمدانها میشود، مایع فولیکولی را که حاوی تخمکهاست، خارج میکند.
🔹 پس از تخمککشی، بیمار معمولاً پس از چند ساعت استراحت مرخص میشود.
4. بررسی کیفیت تخمکها و لقاح در آزمایشگاه
🔹 تخمکهای استخراجشده توسط متخصص جنینشناسی بررسی شده و تخمکهای بالغ (MII) برای لقاح انتخاب میشوند.
🔹 روشهای لقاح:
✅ IVF کلاسیک: اسپرم و تخمک در محیط کشت قرار میگیرند تا لقاح طبیعی انجام شود.
✅ ICSI (میکرواینجکشن): یک اسپرم بهطور مستقیم به داخل تخمک تزریق میشود (مناسب برای مردانی که تعداد یا کیفیت اسپرم پایینی دارند).
5. رشد جنین در آزمایشگاه (3 تا 5 روز)
🔹 تخمکهای لقاحیافته طی ۳ تا ۵ روز در انکوباتور رشد میکنند و به مرحله بلاستوسیست میرسند.
🔹 در صورت نیاز، PGT (غربالگری ژنتیکی جنین) برای بررسی ناهنجاریهای کروموزومی انجام میشود.
6. انتقال جنین به رحم (Embryo Transfer)
🔹 یک یا دو جنین باکیفیت از طریق یک کاتتر نازک به داخل رحم منتقل میشوند.
🔹 بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز، آزمایش خون β-HCG برای بررسی موفقیت بارداری انجام میشود.
📊 میزان موفقیت IVF چقدر است؟
میزان موفقیت IVF به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله سن زن:
🔹کمتر از 35 سال => میزان موفقیت در هر سیکل (%) = 40 – 50 درصد
🔹35 تا 37 سال => میزان موفقیت در هر سیکل (%) = 35- 40درصد
🔹38 تا 40 سال => میزان موفقیت در هر سیکل (%) = 25- 30درصد
🔹 بالای 40 سال => میزان موفقیت در هر سیکل (%) = 10- 20درصد
بهترین شانس موفقیت IVF در زنان زیر 35 سال است.
در زنان بالای 40 سال، توصیه میشود از تخمک اهدایی یا روشهای مکمل استفاده شود.
📌 نتیجهگیری
🔹 IVF یک روش مؤثر برای درمان ناباروری است که شامل تخمککشی، لقاح در آزمایشگاه و انتقال جنین به رحم میشود.
🔹 میزان موفقیت IVF به سن، کیفیت تخمک و اسپرم، وضعیت رحم و سبک زندگی بستگی دارد.
🔹 در زنان جوانتر، میزان موفقیت بیشتر است و در زنان بالای ۴۰ سال ممکن است نیاز به روشهای مکمل باشد.