کاندیداهای دریافت کننده تخمک اهدایی معمولاً زنانی هستند که به دلایل مختلف نمیتوانند از تخمکهای خود برای بارداری استفاده کنند. این گروه افراد تحت معیارهای خاص پزشکی، روانی و قانونی قرار میگیرند. در زیر مهمترین **کاندیداهای مناسب برای دریافت تخمک اهدایی** آورده شده است:
۱. دلایل پزشکی برای دریافت تخمک اهدایی
الف) سن بالا یا ناکارآمدی تخمک
– زنان بالای ۴۰ سال: کیفیت و تعداد تخمکها با افزایش سن به سرعت کاهش مییابد.
– کاهش ذخیره تخمکی (POI/POF): ناکارآمدی زودرس تخمدان (Premature Ovarian Insufficiency) قبل از ۴۰ سالگی.
– نارسایی تکراری در لقاح آزمایشگاهی (IVF): شکستهای مکرر در دورههای IVF به دلیل کیفیت پایین تخمک.
ب) بیماریهای ژنتیکی
– حاملگی جهشهای ژنتیکی خطرناک: مانند سیاهدماغه (Tay-Sachs)، فیبروز کیستیک یا سرطانهای وراثتی (BRCA+).
– عدم تمایل به انتقال بیماری ژنتیکی**: حتی اگر خود فرد ناقل باشد اما میخواهد احتمال انتقال را حذف کند.
ج) بیماریهای شدید تخمدان
– برداشته شدن تخمدانها (Oophorectomy): به دلیل سرطان یا بیماریهای دیگر.
– تومورهای تخمدانی: که منجر به از دست دادن عملکرد تخمدان شدهاند.
د) درمانهای پزشکی مخرب برای تخمدان
– شیمیدرمانی یا پرتودرمانی: برای سرطان که به تخمکها آسیب زده است.
ه) ناباروری ناشناخته علت
– در مواردی که علت ناباروری مشخص نیست، اما استفاده از تخمک اهدایی راهکاری مؤثرتر میباشد.
۲. شرایط پزشکی و روانی دریافتکننده
الف) سلامت عمومی و رحمی
– رحم سالم: بدون ناهنجاریهای آناتومیکی (مانند میوم، پولیپ یا التهابات مزمن).
– پاسخ دهی مناسب به هورمونها: توانایی تحمل تحریک هورمونی برای آمادهسازی رحم.
– عدم بیماریهای شدید مزمن: مانند نارسایی قلبی، دیابت ناکنترل یا بیماریهای خودایمنی فعال.
ب) غربالگری عفونی
– تست منفی برای بیماریهایی مانند HIV، هپاتیت B/C، سیفلیس و سایر عفونتهای منتقله از طریق خون.
3. معاینات لازم قبل از دریافت تخمک
– بررسی هورمونی: تستهایی مانند AMH، FSH، LH و استرادیول برای ارزیابی ذخیره تخمدانی (اگرچه در این مورد ممکن است نتایج غیرطبیعی باشد).
– سونوگرافی رحم و لولهها: برای اطمینان از سلامت رحم و لوله فالوپ.
– آزمایشهای خون و ادرار: بررسی عفونتها، گروه خونی و سازگاری ایمنی (در صورت لزوم).
نکات مهم
– موفقیت درمان: استفاده از تخمک اهدایی (به خصوص از دهنده جوان) نرخ موفقیت IVF را به طور قابل توجهی افزایش میدهد (حدود ۵۰–۶۰٪ در هر سیکل).
– هزینه و دسترسی: در بسیاری از کشورها، اهداکنندگان تخمک ممکن است کم باشند یا هزینه درمان بالا باشد.