تخمک‌کشی (Egg Retrieval) یک مرحله کلیدی در روش‌های درمان ناباروری مانند لقاح خارج رحمی (IVF) است که در آن تخمک‌های بالغ از تخمدان‌ها برداشته می‌شوند. این فرایند تحت کنترل دارویی و نظارت دقیق پزشک انجام می‌شود تا بهترین تخمک‌ها برای لقاح استفاده شوند. این فرآیند شامل چند مرحله اصلی می‌شود که به طور خلاصه به شرح زیر است:
1. تحریک تخمدان‌ها با داروهای هورمونی (7 تا 14 روز)
🔹 در این مرحله، داروهای تحریک‌کننده تخمک‌گذاری مانند Follitropin (Gonal-F، FSH)، Menopur (LH+FSH) و HMG تجویز می‌شوند تا چندین فولیکول در تخمدان رشد کنند.
🔹 پزشک با سونوگرافی و آزمایش خون میزان رشد فولیکول‌ها و سطح هورمون‌ها را بررسی می‌کند.
🔹 در برخی موارد، اگر خطر سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) وجود داشته باشد، دوز داروها تنظیم می‌شود.
2. تزریق داروی آزادسازی تخمک (HCG یا Lupron)
🔹 هنگامی که فولیکول‌ها به اندازه مطلوب (18-22 میلی‌متر) رسیدند، پزشک تزریق HCG یا آگونیست GnRH (مثل Lupron) را تجویز می‌کند.
🔹 این تزریق باعث بلوغ نهایی تخمک‌ها و آماده شدن آن‌ها برای تخمک‌کشی در ۳۶-۳۸ ساعت آینده می‌شود.
3. مرحله تخمک‌کشی (Egg Retrieval)
🔹 حدود ۳۶ ساعت بعد از تزریق HCG، تخمک‌ها از طریق یک سوزن مخصوص که از طریق واژن وارد تخمدان می‌شود، تحت بیهوشی سبک یا آرام‌بخشی استخراج می‌شوند.
🔹 پزشک با استفاده از سونوگرافی واژینال، سوزن را به فولیکول‌های تخمدان هدایت کرده و مایع فولیکولی حاوی تخمک‌ها را خارج می‌کند.
🔹 این عمل حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد و نیاز به بستری ندارد.
4. بررسی کیفیت تخمک‌ها در آزمایشگاه
🔹 تخمک‌های استخراج‌شده در محیط آزمایشگاهی خاص (انکوباتور) بررسی شده و تخمک‌های بالغ (MII) برای لقاح انتخاب می‌شوند.
🔹 در روش IVF کلاسیک، اسپرم و تخمک در محیط کشت قرار می‌گیرند تا لقاح طبیعی انجام شود.
🔹 در روش ICSI (میکرواینجکشن)، یک اسپرم به‌طور مستقیم به داخل تخمک تزریق می‌شود.
5. لقاح و رشد جنین در آزمایشگاه (3 تا 5 روز)
🔹 تخمک‌های لقاح‌یافته طی ۳ تا ۵ روز در آزمایشگاه رشد کرده و به مرحله بلاستوسیست می‌رسند.
🔹 جنین‌های باکیفیت برای انتقال به رحم یا فریز شدن انتخاب می‌شوند.
6. انتقال جنین به رحم (Embryo Transfer)
🔹 جنین‌های سالم (معمولاً 1 یا 2 عدد) از طریق یک لوله نازک (کاتتر) به داخل رحم منتقل می‌شوند.
🔹 حدود 10 تا 14 روز بعد از انتقال جنین، آزمایش خون β-HCG برای بررسی بارداری انجام می‌شود.
📌 نکات مهم بعد از تخمک‌کشی
✅ استراحت کوتاه‌مدت: یک روز استراحت کافی است، اما فعالیت سنگین نداشته باشید.
✅ افزایش مصرف مایعات و پروتئین‌ها: برای جلوگیری از سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS)
✅ در صورت درد یا تورم شکم، با پزشک مشورت کنید.
نتیجه‌گیری
🔹 تخمک‌کشی یکی از مهم‌ترین مراحل IVF است که طی ۱۰-۱۵ دقیقه انجام می‌شود.
🔹 این روش بدون درد و تحت آرام‌بخشی انجام می‌شود.
🔹 پس از تخمک‌کشی، تخمک‌ها برای لقاح آماده شده و جنین‌های تشکیل‌شده برای انتقال به رحم استفاده می‌شوند.
